Co musisz wiedzieć o HIV i AIDS

Od 1988 roku dzień 1 grudnia jest obchodzony jako Światowy Dzień AIDS.

Celem jest uwrażliwienie na problem (profilaktyka, edukacja zdrowotna, podnoszenie świadomości) oraz solidaryzowanie się z ludźmi dotkniętymi tą chorobą. Na całym świecie prowadzona jest kampania, mająca za zadanie zwrócenie uwagi na problem HIV/AIDS, by Zatrzymać AIDS. Dotrzymać obietnicy.

HIV to nazwa wirusa, pochodząca od skrótu angielskiej nazwy human immunodeficiency virus, co po polsku oznacza: ludzki wirus upośledzenia odporności.

Zakazić się HIV można się trzema drogami:

1. poprzez krew,
2. poprzez kontakty seksualne,
3. wirus może się też przenieść z zakażonej HIV matki na jej dziecko.

AIDS to inaczej zespół nabytego braku odporności. AIDS jest ostatnim etapem choroby wywołanej zakażeniem wirusem HIV. W tym schorzeniu dla człowieka stają się niebezpieczne drobnoustroje, w normalnych warunkach nieszkodliwe, bo układ odporności jest uszkodzony.

Obecnie główną bronią w walce z wirusem HIV jest zapobieganie rozprzestrzenianiu zakażenia.

Symbolem solidarności z osobami żyjącymi z HIV i AIDS i ich bliskimi jest Czerwona Kokardka – nieodłączny element obchodów Światowego Dnia AIDS.

Z analiz epidemiologicznych wynika, że stale zwiększa się liczba osób zakażonych drogą kontaktów seksualnych. Decyzje dotyczące zachowań seksualnych powinny być świadome i przemyślane. Trzeba pamiętać, że czynniki takie jak alkohol i inne środki psychoaktywne, zwiększają prawdopodobieństwo podejmowania ryzykownych kontaktów seksualnych.

W badaniu przeprowadzonym w październiku 2020 r. (próba badawcza 1000 osób) 70% respondentów stwierdziło, że ryzyko zakażenia się HIV nie było w ich przypadku prawdopodobne, a 55% wskazało, że w ich życiu nie było sytuacji, w której mogło dojść do zakażenia. Jednocześnie co czwarta osoba deklarowała kontakty fizyczne z osobą inną niż obecny stały partner, a 29% miało kontakty seksualne bez  użycia prezerwatywy z osobą, o której zdrowiu seksualnym nic nie wiedziały. [Badanie ARC Rynek i Opinia na zlecenie Krajowego Centrum ds. AIDS : Diagnoza stanu wiedzy Polaków na temat HIV/ AIDS oraz zakażeń przenoszonych drogą płciową (STIs). Zachowania seksualne, 2020 r.]

Przypominamy:

• NIE ma ryzyka zakażenia HIV podczas pływania w basenie.
• NIE ma ryzyka zakażenia HIV drogą kropelkową, np. przez kaszel lub kichanie.
• NIE ma ryzyka zakażenia HIV ani przez ukąszenie, ani przez rozgniecenie na sobie, ani nawet przez połknięcie komara.
• HIV przenosi się głównie podczas niezabezpieczonych kontaktów seksualnych.
• Do zakażenia kiłą, rzeżączką, HPV i innymi STIs dochodzi w podobny sposób jak do zakażenia HIV.

Fachową wiedzę i pomoc w temacie HIV/AIDS oraz innych STIs można uzyskać:

• na stronie Krajowego Centrum ds. AIDS: https://aids.gov.pl/
• w Poradni Internetowej HIV/AIDS: poradnia@aids.gov.pl
• poprzez bezpłatny Telefon Zaufania HIV/AIDS: 800 888 448.

Czy wiesz, że w 2020 roku na świecie żyło 37 700 000 osób z HIV? 680 000 osób zmarło z przyczyn związanych z HIV; Wykryto 1 500 000 nowych zakażeń HIV; 73% osób dorosłych żyjących z HIV otrzymywało terapię antyretrowirusową.

W Polsce, według danych Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego – Państwowego Instytutu Badawczego, od wdrożenia badań w 1985 r. do 31 grudnia 2020 r. zakażenie stwierdzono u 26 486 osób. Niestety około 50% zakażeń wykrywanych jest w bardzo późnym stadium, często pełnoobjawowego AIDS.

Lepiej jest wykonać test i poznać swój status serologiczny, niż żyć z HIV nie wiedząc o tym. Dzięki regularnie przyjmowanym lekom osoby zakażone mogą mieć dobrą jakość życia i mieć zdrowe dzieci. Osoba, która wie, że jest zakażona HIV ma szansę zadbać o zdrowie swoje i swoich bliskich.

Test na HIV – bezpłatnie, anonimowo i bez skierowania – można wykonać w jednym z punktów konsultacyjno-diagnostycznych (PKD) https://aids.gov.pl/pkd/

Materiały do wykorzystania na lekcji – do pobrania poniżej:

Łamigłówka (zawiera 23 pytania; propozycja do przeprowadzenia wśród uczniów w czasie obchodów Światowego Dnia AIDS).

Turniej wiedzy o HIV i AIDS „JEDEN Z PIĘCIU” (pula pytań z odpowiedziami).

Broszura To warto wiedzieć. HIV/AIDS (tłumaczy, czym są zakażenie HIV i choroba AIDS, jak przenosi się wirus oraz jak temu zapobiec, a także zawiera informacje na temat wykonania testu w kierunku HIV).

Poradnik Minirozmowki_rodzinne (poradnik na kształt rozmówek do nauki języka obcego).

Broszura Co musisz wiedzieć o HIV i AIDS bez względu na to, gdzie mieszkasz czy pracujesz (w przystępny sposób zapoznaje z informacjami na temat HIV i AIDS oraz z faktami dotyczącymi życia i pracy z osobami HIV+).

Fakty i mity na temat HIV i AIDS oraz drogi zakażenia

Zajrzyj koniecznie na stronę Krajowego Centrum ds. AIDS po więcej wiadomości: https://aids.gov.pl/

Źródła:

Walkowska-Iwańska K. (przekł.), Co musisz wiedzieć o HIV i AIDS bez względu na to, gdzie mieszkasz i pracujesz, Warszawa 2020

aids.gov.pl (strona Krajowego Centrum ds. AIDS)

www.gov.pl (serwis RP)

www.archiwum.mz.gov.pl/zdrowie-i-profilaktyka/hiv-i-aids/ (strona Ministerstwa Zdrowia)